Ara:

Trafikte Çevre Dersi

ÇEVRE

Çevre: İnsanı etkileyen ve insanlardan etkilenen dış ortama denir.

Çevre koruma: Çevre kirliğini önlemek amacıyla yapılan çalışmalara denir.

Atık: Çevrede bozulma meydene getirecek miktarda çevreye boşaltılan maddelere denir.Atıklar çirkin görünüm arzetmesinin yanısıra pis koku yayar ve hastalık bulaştıran zararlıların üremesine sebep olur.

Çevre Kirliliği: İnsanların faaliyetleri sonucu havada, suda, toprakta meydana gelen olumsuz gelişmeler, ekolojik degenin bozulması, gürültü koku, ve atıkalrın meydana getirdiği zararlı sonuçlardır.

Çevre Hakkı: Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkını ihlal edenlere karşı yargı mercileri önünde savunma hakkıdır.

dBA: Ses değerlendirme birimi,

Gürültü: Kişilerin huzurunu, ruh ve beden sağlığını bozacak seviyede çekartılan, istenmeyen seslerdir.

Çevre Kirlilikleri

Hava kalitesini bozan kirlilik sebepleri

  • Bakım yapılmamış araçların fazla yakıt yakması,
  • Temiz olmayan yakıt kullanılması,
  • Trafik yoğunluğunu,
  • Zorunlu haller dışında araç kullanma,
  • Trafik yoğunluğu nedeniyle aracın uzun süre trafikte seyretmesi,
  • Duraklama ve park etme sırasında motorun gereksiz yere çalıştırılması,
  • Araç motoru rölantide çalışırken egsozdan çıkan karbonmonoksit gazı % 3,5’den, araç hareket halindeyken % 4,5’den fazla olmamalıdır.
  • Araçların egzoz gazları, yağ ve yakıt sızıntıları, akıntıları ve buharları, lastik tozları ve parçaları, araçların taşıdıkları yüklerin tozaması, buharlaşması v.b.
  • Taşıtlara taşıma sınırı üzerinde yük yüklemek, aşırı hızlı gitmek, araç dışına gereksiz aksesuarlar takmak, seyir halinde camları açmak, lastik havalarının uygun seviyede olmaması, gereksiz yere taşıt kullanmak havayı kirletir.

Küçük silindir hacimli taşıtların kullanılması,aynı güçte olan taşıtlardan hafif olanının tercih edilmesi, yürüyerek gidilebilecek yere her hangi bir araçla gidilmemesi çevrenin korunması için alınacak tedbirlerdendir. Kurşunsuz yakıt kullanılmalı, çünkü havadaki kurşun kirliliğinin en önemli kaynağı taşıtlardır. Üstelik kurşunsuz yakıt kullanan araçların egzoz sistemlerindeki katalitik konvektör, egzozdan çıkan zehirli gazların zehirleyici etkilerini azaltmaktadır. Mümkün olduğunca toplu taşıma araçlarından yararlanmalıdır. Araç kullanırken trafiğin yoğun olmadığı saatleri, trafiğin yoğun olmadığı yolları tercih etmek gerekir. Gidilecek yere en kısa mesafeden gidilmelidir. Kısa mesafenin seçilmesi, enerji ve yakıt tasarrufu sağlamanın yanı sıra çevrenin kirletilmemesi bakımından da yarar sağlar. Üstelik turistlerde temiz bir ülkeyi tercih ederler.

Hava kirliliği, insanlarda nefes darlığı, kanser ve toplu ölümler gibi zararlara yol açmaktadır.

Toprak Kirliliği

Otomobil, minibüs, Otobüs, kamyonet, kamyon, çekici ve lastik tekerlekli traktörlerde.

  • Araç bakımlarının uygun ortamlarda yapılması, motor yağı, yakıt, asit vs. atıkların toprağa dökülmesi,
  • Araçlarda kullanılan, yenilen ve içilen maddelerin artıklarının çevreye atılması,
  • Kimyasal ve radyoaktif maddelerin emniyet tedbirleri alınmadan taşınması, (Radyoaktif maddelerin yüklenmesi, taşınması ve boşaltılması için Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’ndan izin alınması zorunludur.)
  • Sürücülerin orman ve tarım arazisi yangınlarına sebep olmaları,
  • Dökülecek, taşacak tozacak vb. şekillerde yük taşımak.

Bunlar toprak kirliliğine neden olur.

Sürücülerin Asli Kusur Halleri

  • Kırmızı ışıkta veya görevlinin dur işaretinde geçmek,
  • “Taşıt giremez” levhasının bulunduğu karayoluna veya bölünmüş karayolunda karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit veya bağlantı yoluna girmek,
  • İkiden fazla şeritli taşıtyollarında, karşı yönden gelen trafiğin kullandığı şerit veya yol bölümüne girmek,
  • Arkadan çarpma,
  • Geçme yasağı olan yerlerde önceki aracı geçmek,
  • Dönüş manevralarını yanlış yapmak,
  • Şeride tecavüz etmek,
  • Kavşaklarda ilk geçiş hakkına uymamak,
  • Daralan kaplamalarda geçiş kolaylığı sağlamamak,
  • Manevraları düzenleyen kurallara uymamak,
  • Yerleşim yerleri dışındaki karayolunda zorunlu haller dışında duraklamak veya parketmek,
  • Kurallara uygun olarak parkmetmiş araca çarpmak.

TRAFİK SUÇLARI ve KARŞILIĞI CEZALAR

Trafik suçlarına ilişkin davalara trafik mahkemeleri, bunların bulunmadığı yerlerde sulh ceza mahkemelerinde bakılır.

Adli Cezalar

  • Hafif para cezası
  • Hafif hapis (Hafif para cezası ile birlikte)
  • Belgelerin geri alınması (Hafif para cezası ile birlikte)
  • İşyeri kapatma (Hafif para cezası ile birlikte)

İdari Cezalar

  • Para cezası
  • Belgelerin geri alınması
  • Puan cezası (Suçun işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde toplam 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 2 ay süre ile geriye alınır ve eğitime tabi tutulur. Aynı yıl içinde ikinci defa 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 4 ay süre ile geri alınarak psiko-teknik değerlendirilmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar.

Muayene sonucunda sürücülük yapmasına engel hali bulunmayanların belgeleri, süresi sonunda iade edilir. Bir yıl içinde üç defa ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri süresiz olarak iptal edilir.)

Ölümle sonuçlanan trafik kazalarına asli kusurlu olarak sebebiyet veren sürücülerin sürücü belgeleri ise 1 yıl süre ile geri alınır.

İdari bir trafik suçu işlenenler hakkında Ceza Tutanağı düzenlenir. ödeme peşin veya tutanağın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde yapılırsa cezada 1/4 peşin ödeme indirimi yapılır.Para cezalarının tutanağın tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde ödenmesi gerekir 1 ay içinde ödenmeyen cezalar için her ay % 5 faiz uygulanır.Ancak toplam tutar cezanın 2 katını geçemez.Trafik para cezası tutanakları, takip ve tahsil için bu tutanakları düzenleyenler tarafından 7 iş günü içinde ilgili mal müdürlüğü saymanlığına gönderilir.

ARAÇLARDA BULUNDURULMASI ZORUNLU ARAÇ ve GERÇLERİ

  • Takograf: Otobüs kamyon ve çekicilerde.
  • Taksimetre: Taksi otomobillerinde
  • Yangın söndürme cihazı: Cihaz sürücünün hemen yanında bulunmalıdır.
    1. a) Otomobil, minibüs ve kamyonetlerde 1 kg. kapasiteli bir adet,
    2. b) Otobüs, kamyon ve çekicilerde 6 kg. kapasiteli bir adet,
    3. c) Tehlikeli madde taşıyan araçlarda 6 kg. kapasiteli iki adet,
  • Reflökter: Motosiklet ve motorlubisiklet hariç, bütün motorlu araçlarda iki adet,
  • Stepne: Şehirlerarası yolcu taşıyan bütün araçlarda,
  • Tekerlek takozu: Otobüs, azami ağırlığı 3,5 tondan fazla olan araçlar ve iki dingilli römorklarda bir adet. Üç veya daha çok dingilli taşıtlarda ve tek dingilli römorklarda iki adet.
  • Yedek malzeme ve takımlar: Otomobil, minibüs, Otobüs, kamyonet, kamyon, çekici ve lastik tekerlekli traktörlerde.
  • İlk yardım çantası: Otomobil, minibüs, Otobüs, kamyon, çekici ve lastik tekerlekli traktörlerde
  • Engel işareti: Otobüs, kamyon, çekicilerde 150 x 25 cm. ebadında bir adet.

Sürücü Belgelerinin Sınıfı,mali sorumluluk sigortası

Sürücü Belgesi
Sınıf Araç Yetki Yaş
A1 Motorlu Bisiklet   16
A2 Motosiklet A1 18
A Motosiklet A1 – A2 24
B Otomobil B1 – F 18
C Kamyon B – B1 – C1 – F 21
D Otobüs B – B1 – D1 – F 24
CE Tır-Römork B – BE – B1 – C – C1 – C1E ve F 22
F Traktör M 18
G İş Makineleri   18
B-Engelli Özel Tertibatlı Araçlar   18

Ülkemizde Uluslararsı sürücü belgesi, “Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu” tarafından verilmektedir.

Sürücüler, ikamet değişikliklerini, 30 gün içinde kayıtlı oldukları tescil kuruluşlarına bildirmek zorundadır.

Sürücü belgeleri, aşağıdaki hal ve şartlarda trafik zabıtasınca geri alınır:

  • 1- Sağlık raporu ile sürücülük yapmasında sakınca görülenlerin,
  • 2- Sürücünün belgesinin sahte olduğu, hile ile alındığı, şartlarına uygun olmadan verildiği tespit edilenlerin.

HUKUKİ SORUMLULUK VE SİGORTA

Bir motorlu aracın işletmesinin bir kimsenin ölümü veya yararlanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde motorlu aracı işletenin sorumluluğunu karşılamak üzere yapılması zorunlu sigortaya; mali sorumluluk sigortası denir. Zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan araçlar, trafikten men edilir. Kazayı yapan aracın tespit edilmesi durumunda; mali sorumluluk sigortasını yaptırmamış olan araçların kazalarında; sigortacının iflası durumlarında ve çalınmış ve gaspedilmiş araçların meydana getirdikleri kazalardaki bedensel zaraları karşılamak amacıyla Garanti Fonu oluşturulmuştur.

Uluslararası veya Şehirlerarası yolcu taşıyan otobüslerde yolcuları, sürücüleri ve yardımcılarını seyahat süresi için maruz kalacakları her türlü kazalara karşı korumak amacıyla otobüs zorunlu koltuk sigortası bulunmaktadır.

TRAFİK KAZALARI

Trafik Kazalarına El Konulması:

Kaza nedenlerini, iz ve delilerini belirleyecek “Kaza Tespit Tutanağı” düzenlemek üzere trafik zabıtasınca (polis ve jandarma) el konulur:

  • 1- Trafik kazalarında yolun trafiğe kapandığı hallerde, yolu trafiğe açmak,
  • 2- Karayolunu kullananlar için ek bir tehlikenin oluşmasını önlemek için gerekli tedbirleri almak,
  • 3- Yaralalılara ilk yardım yapılmasını veya en yakın sağlık kuruluşuna gönderilmesini sağlamak,
  • 4- Kaza yerindeki mal güvenliğini sağlamak,
  • 5- Trafik Kazası Tespit Tutanağı düzenlemek,

Kazaya Karışanların Sorumlulukları:

  • 1- Durmak ve trafik güvenliği için gerekli önlemleri almak,
  • 2- Kaza yerindeki durumu değiştirmemek,
  • 3- Olayı görevlilere bildirmek, kaza yerinden ayrılmamak,
  • 4- Olayda taraf olanlar, istendiğinde diğer tarafa kimlik ve adreslerini bildirmek, sürücü ve trafik belgeleri ile sigorta poliçelerini göstermek, bunlara ait gerekli bilgileri vermek,
  • 5- Başında sahibi ve sorumlusu bulunmayan araç veya mala zarar verilmesi halinde; aracın, malın ilgilisini bulmak. Bulunmafığı takdirde zarar verilen aracın veya malın görülebilen yerlerine not bırakmak.

Kaza sadece maddi hasarla sonuçlanmış ise, kazaya karışan bürün tarafların, aralarında yazılı olarak anlaşmaları halinde olay yerinden ayrılabilirler. Olay yerinden ayrıldıktan sonra, kaza tesğit tutanağını düzenlemesini isteyemezler.

Kaza Yerinden Geçenlerin Sorumlulukları:

  • 1- Kaza yerinde usulüne uygun ilk yardım tedbirlerini almak,
  • 2- Olayı en yakın zabıtaya veya sağlık kuruluşuna bildirmek,
  • 3- Yetkililerin istği halinde yararlı sağlık kuruluşuna götürmek.

Araçların Tescil İşlemleri

ARAÇLARIN TESCİLİ

Tescile Yetkili Kuruluşlar

Askeri araçlar, iş makineleri ve raylı sistemle çalışanlar dışındaki bütün motorlu araçlar tescile tabi motorlu araçlara takılarak kullanılacak yapıda ve yüklü ağırlığı 750 kg.’ın üstünde olan römork ve yarı römorkların tescilleri trafik tescil kuruluşlarınca,

Askeri araçlar Türk Silahlı Kuvvetlerince, Raylı sistemde çalışan araçların tescilleri, kullanıldığı yerlere göre ait olduğu kuruluşlarca, Kamu kuruluşlarına ait olan iş makineleri ilgili kuruluşlarca,

Tarım kesiminde kullanılan özel veya tüzel kişilere ait iş makineleri ziraat odalarınca, tarım kesiminde kullanılanlar dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri üyesi oldukları ticaret, sanayi veya ticaret ve sanayi odalarınca,

Motorsuz taşıtlardan gerekli görülenlerin (il trafik komisyonu kararıyla) tescilleri belediyelerce yapılır.

Araç sahipleri

  • İlk tescil için satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren üç ay içinde,
  • Daha önce tescil edilmiş aracı, satın veya devir aldıklarında ise, 1 ay içinde, ilgili tescil kuruluşlarında kendi adlarına tescil yaptırmak zorundadır.

Araç üzerinde yapılan değişikliğin, renk ve adres değişikliklerinin 30 gün içinde ilgili tescil kuruluşlarına bildirilmesi zorunludur.

Sürücülerin tescil plakaları bakımından dikkat etmeleri gereken husus: ışıkların yakılmasıyla birlikte, arka plakanın 20 m. mesafeden okunacak şekilde aydınlatılmış olmasıdır

Araç Üzerinde Bulundurulması Gerekli Belge ve Plakalar

  • Tescil belgesi (Sahiplik Belgesi)
  • Trafik belgesi
  • Mali sorumluluk sigortası
  • Tescil plakası

Geçici olarak tescil edilen araçlar üzerinde bulundurulması zorunlu belge ve plakalar

  • Geçici tescil plakası
  • Geçici trafik belgesi (A 6 gün, B 30 gün, C 6 gün, E 6 gün, F geçici trafik belgeleri 3 ay süreyle geçerlidir.)
  • Mali sorumluluk sigortası

ARAÇLARIN MUAYENELERİ

  • Hususi otomobil ve römorkları, ilk 3 yaş sonunda iki yılda bir,
  • Resmi ve ticari plakalı otomobil ve römorkları ilk 2 yaş sonunda bir,
  • Lastik tekerlekli traktör ve römorkları 3 yılda bir,
  • Diğer motorlu araçlar ve römorkları her yıl, periyodik muayemeye tabi tutulur.

Muayene süresi dolmasa bile kazaya karışması sonucu yetkili zabıtece muayenesi gerekli görülenler ile, üzerinde esaslı değişiklik yapılması durumunda araçların ayrıca özel muayenesi zorunludur.

Araçların muayeneleri Karayolları Genel Müdürlüğü’ne ait muayene istasyonlarında yapılır. Mali sorumluluk sigortası yaptırılmamış araçlar, muayeneye alınmazlar. Huradaya çıkarılan araçlar 1 ay içinde ilgili tescil kuruluşlarına bildirilir.

SÜRÜCÜ BELGELERİ

Moturlu araçların sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ce sürülmesine izin verilmesi yasaktır.

Sürücü belgeleri Trafik Tescil kuruluşlarınca verilmektedir.

Bisiklet kullananların 11, motorsuz taşıt kullananların ve hayvan sürücülerinin 13 yaşını bitirmiş olmaları zorunludur.

Otoyol Kuralları

  • Otoyola girerken “Hızlanma Şeridi”nden yararlanılarak, yoldaki trafiğin akış hızına uyum sağlandıktan sonra hızlanma şeridininsonundan otoyol bandına girmek zorunludur.
  • Otoyolda duraklamak, parketmek gibi geri gitmek ve geriye dönmek yasaktır.
  • Kaza ve arıza gibi zorunlu hallerde taşıtın emniyet şeridine alınarak işaretlenmesi gerekir. Emniyet şeridinde seyretmek yasaktır.
  • Otoyoldan çıkarken de “Yavaşlama Şeridi”ne şeridin başından girmek bu şerit boyunca hız azaltmak zorunludur.

Otoyolda seyrederken, altına inilmemesi gereken hız sınırına mecburi asgari hız denir.

SÜRÜCÜ VE YOLCULARIN KORUYUCU TERTİBAT KULLANMALARI

  • Otomobil ve tescilde otombil gibi işlem gören arazi taşıtlarında ve minibüslerde emniyet kemeri bulundurulması ve kullanılması zorunludur. Söz konusu bu araçların ön koltuklarında 10 yaşından küçük çocukların taşınması yasaktır.
  • Motosiklet ve motorlu bisiklet sürücülerinin koruma başlığı ve koruma gözlüğü, yolcularının ise koruma başlığı kullanmaları zorunludur.

YAVAŞ SÜRME VE YAVAŞLAMA YASAĞI

Sürücülerin zorunlu bir neden olmadıkça

  • Diğer araçların ilerleyişine engel olacak şekilde yavaş sürmeleri,
  • Belirlenen hız sınırlarının çok altında ve trafiğinin akışına engel olacak şekilde sürmeleri,3- Başkalarını rahatsız edecek veya tehlikeye sokacak şekilde gereksiz ve ani yavaşlamaları, yasaktır.

BİSİKLET,MOTORLU BİSİKLET ve MOTOSİKLET SÜRÜCÜLERİ İLE İLGİLİ KURALLAR

  • Bu araçların yaya yollarında sürülmesi yasaktır.Ayrı bir bisiklet yolu olduğu halde, bisiklet ve motorlu bisikletlerin taşıt yollarında sürülmesi yasaktır.
  • İkiden fazlasının taşıt yolunun bir şeridinde yan yana sürülmesi yasaktır.
  • Sürücü arkasında yeterli bir oturma yeri olmadıkça başka kişilerin taşınması yasaktır.
  • Bir kişiden fazlasının taşınması yasaktır.
  • Bu araçların sürülmesi sırasında elde bagaj, paket ve benzerlerinin taşınması yasaktır.
  • Bisiklet sürenlerin en az bir elleri, motorlu bisiklet sürenlerin manevra için işaret vermeleri halleri dışında iki elleri ve motosiklet sürenlerin devamlı iki elleriyle taşıtlarını sürmeleri zorunludur.

YAYALARLA İLGİLİ KURALLAR

  • Yayalar yaya yolu, banket veya alan varsa, buralalardan yürümek zorundadırlar.
  • Her iki tarafında banket bulunan veya bulunmayan ve kullanılır durumda olan veya olmayan yollarda, yayalar kendi gidiş yönlerine göre sol banketten veya sol kenardan türümek zorundadırlar.
  • Taşıt yolunu karşı tarafına geçmek isteyen yayalar, yaya ve okul geçitlerinden veya kavşaklardan geçmek zorundadırlar. 100 m. yakınında bu gibi yerler yoksa, gelen taşıtların hızını kontrol ederek en kısa doğrultuda karşıya geçebilirler.
  • Beyaz baston taşıyan, kolunda üç siyah yuvarlaklı sarı bant bulunan bir yayanın veya bir köpek yardımıyla yürüyen özürlü kişilerin taşıt yolu üzerinde bulunmaları halinde bütün sürücülerin yavaşlamaları, gerektiğinde durarak yardımcı olmaları zorunludur.
  • Yaya ve okul geçitlerinden geçerken geçidin sağ bölümünden yürümek zorundadırlar.
  • Yayalar, karşıya geçişlerini yapmak üzere taşıtyoluna girmeden önce, önce sol taraflarını sonra sağ taraflarını kontrol etmelidirler.
  • Yaya yolu bulunmayan karayollarında yürümek zorunda kalan yayalar gece ve gündüz görüşün az olduğu hallerde sürücüleri uyarıcı açık renk elbise giymek, üstünde veya elindeki eşyada yansıtıcı bulundurmak veya ışık taşımak zorundadır

Yükleme Kuralları,Tehlikeli Maddelerin Taşınması

YÜKLEME KURALLARI

Araçlara, taşıma sınırı üstünde yolcu va yük alınması, taşıma sınırı aşılsın veya aşınmasın, dingil ağırlıklarını aşacak şekilde yük yüklenmesi yasaktır.

Ağırlık ve boyutları bakımından özelliği olan özel yüklerin karayolu ile taşınması için Karayolları Genel Müdürlüğü’nden özel izin almak zorunludur.

Araçların ağırlık kontrelleri Karayolları Genel Müdürlüğü’nce yapılır.

Radyoaktif maddelerin yüklenmesi, boşaltılması ve taşınabilmesi için Atom Enerjisi Komisyonu’ndan izin alınması zorunludur.

Yükleme Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar

  • Yükün, karayoluna değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, sızacak, akacak, kayacak, gürültü çıkaracak şekilde yüklenmesi,
  • Dengeyi bozacak, yolda bir şeye takılacak ve sivri çıkıntılar oluşturacak şekilde yüklenmesi,
  • Görüşe engel olacak, aracın sürme güvenliğini bozacak ve tescil plakalarını, ayırım işaretlerini, fren ve dönüş ışıklarıyla yansıtıcıları örtecek şekilde yüklenmesi,
  • Aracın boyunu önden 1 m.den, arkadan 2 m.den fazla aşak şekilde yüklenmesi,
  • Kasanın sağ ve sol yanlarından taşacak şekilde yüklenmesi,
  • Çamurluk, basamak, kasa kenarı, sürücü mahallinin veya araç üstü, bagaj merdiveni gibi dış kısımlarda ve yük üzerinde yolcu taşınması, yasaktır.

Yük Taşınmak için Yapılmış Araçlarda, Gerekli Hallerde

  • Uygun oturma yerlerinin yapılmış, kasa kenarlarının kapalı ve üzerinin örtülü olması şartıyla, taşıma sınırının her tonu için 2 yolcu taşınabilir.
  • Kısa mesafelerde işçi taşınmasında kullanılacaklar için, kasa kapaklarının kapalı ve karoser zeminden itibaren en az 120 cm. yüksekliğinde elle tutulacak sağlam bir korkuluğun bulunması şartı ile taşıma sınırının her tonu için ayakta 2 yolcu (işçi) taşınabilir .
  • Tarım ürünlerinin toplanması, yüklenmesi veya boşaltılması amacıyla lastik tekerlekli traktörlerin römork veya yarı römorklarında oturmaları şartıyla, taşıma sınırının her tonu için en çok 3 kişi taşınabilir.
  • Yükle yolcu birarada taşınırken yükler sağlam olarak yerleştirilmiş ve bağlanmış olmalı, kasanın yan ve arka kapakları kapalı olmalı, yolcular kasa içinde ayrı bir yere oturtulmalıdır.

TEHLİKELİ MADDELERİN TAŞINMASI

Fiziksel ve kimyasal yapı ve nitelikleri bakımından patlayıcı, parlayıcı, yanıcı, yakıcı, kendi kendine tutuşucu veya kolayca ateş alıcı, zehirli veya radyoaktif maddeler ile bunların benzerleri Tehlikeli Madde sayılır.

  • Tehlikeli maddelerin yüklenmesi ve boşaltılması sırasında bulundukları yere 30 m. mesafe içinde, sigara ve benzerleri içilmeyecek, kibrit, çakmak, aydınlatma cihazı ve benzerleri gibi alev ve kıvılcım çıkaran şeyler kullanılmayacak.
  • Tehlikeli madde taşıyan araçların içine 6 voltu geçmeyen pilli fener dışındaki aydınlatma cihazları ile girilmeyecektir.
  • Bu araçlarda iki adet 6 kg. kapasiteli yangın söndürme cihazı bulundurulacaktır.
  • Araca başka yük alınmayacak, mal sahibi veya hizmetliden başka yolcu bindirilmeyecektir.
  • Park etme ve duraklama halinde araç, bir görevlinin gözetimi altında olacaktır.
  • Bu araçları sürenler, yerleşim yerleri dışındaki karayolunda, diğer araçları en az 50 m. mesafeden takip edeceklerdir.
  • Duraklama hallerinde diğer araçlarla aralarında 20 m. mesafe bulunduracaklardır.

Yaya Geçitlerinden Geçme Kuralları

YAYA, OKUL, DEMİRYOLU GEÇİTLERİNDEN GEÇME

Yaya ve Okul Geçitlerine yaklaşan sürücüler

  • Hızlarını azaltmaları,
  • Geçitten geçen yaya veya geçmek üzere bulunan yayalara ilk geçiş hakkını vermeleri,
  • Varsa okul geçit görevlisinin işaretine uymaları, zorunludur.

Demiryolu Geçitlerinde Sürücülerin

  • Geçidin durumuna uygun hızla geçmeleri,
  • Işıklı veya sesli talimatın vereceği “DUR” işaretine uymaları,
  • Taşıt yolu üzerine indirilmiş veya indirilmekte olan bariyer varken geçide girmemeleri

Sürücülerin Kontrolsüz Demiryolu geçitlerinde

  • Geçmeden önce geçide makul bir mesafede durmaları,
  • Herhangi bir demiryolu aracının yaklaşmadığından emin olduktan sonra geçmeleri, mecburidir.

ARAÇLARIN BOYUTLARI, AĞIRLIKLARI

Araçların Yüklü ve Yüksüz Boyutları
Azami genişlik 2,55 m.
Azami Yükseklik 4,00 m.
Azami Uzunluk
İki dingilli araçlarda 12,00 m.
İki dingilli otobüs ve troleybüslerde 12,00 m.
Üç veya daha çok dingilli araçlarda 12,00 m.
Üç dingilli tek katlı otobüslerde 12,60 m.
Üç dingilli tek ve çift katlı otobüslerde 15,00 m.
Yarı römorklu araçlarda 16,00 m.
Masraflı (körüklü) otobüslerde 18,00 m.
Bir römorklu katarlarda 18,75 m.
İki römorklu katarlarda 22.00 m.
Araçların Azami Ağırlıkları
Dingil ağırlıkları
Tahriksiz tek dingilde 10 ton
Tahrikli tek dingilde 11,5 ton
İki dingilli aks gruplarında
Motorlu Araçlarda
Dingiller arası mesafe 1 m. den az ise 11,5 ton
Dingiller arası mesafe 1 m.ile 1,3 m. arası ise 16 ton
Dingiller arası mesafe 1,3 m. ile 1,8 m. arası ise 18 ton
Römork ve Yarı Römorklarda
Dingiller arası mesafe 1 m. den az ise 11 ton
Dingiller arası mesafe 1 m. ile 1,3 m. arası ise 16 ton
Dingiller arası mesafe 1,3 m.ile 1,8 m.arasıise 18 ton
Dingiller arası mesafe 1,8 m. denbüyük ise 18 ton
Üç dingili aks guruplarında
Dingiller arası mesafe 1,3 m. den az ise 21 ton
Dingiller arası mesafe 1,3 m.ile 1,4 m.arası ise 24 ton
Toplam ağırlıklar
İki dingilli motorlu araçlarda 18 ton
Üç dingilli motorlu araçlarda 25 ton
Üç dingilli yarı römorklu araçlarla mafsallı otobüslerde 28 ton
Dört dingilli motorlu araçlarda 32 ton
Dört dingilli römorklu ve yarı römorklu araçlarda 36 ton
Dört dingilli römorklu araçlarda yarı römork dingil
grubu ağırlığı 20 ton olan araçlarda
38 ton
Beş veya daha çok dingilli yarı römorklu veya
römorklu katarlarda
40 ton
Konteyner taşıyan yarı römorklu araçlarda 44 ton

Araçların çekilmesi

Çekilen Aracın

  • 1- Ağırlığı, çeken aracın taşıması sınırından fazla ağır olmayacaktır.
  • Sürücünün yönetiminde olacaktır.
  • Işık donanımı bozuk ise, arkasına gündüz 20 x 20 cm. ebadında kırmızı bez, gece kırmızı ışık veya reflkektör konur.

Çeken ve Çekilen Araçlarla İlgili Şartlar

  • Her iki araç boş olacak, yolcu taşınmayacak,
  • İki aracın bağlantısı çelik çubuk, çelik halat veya zincirlerle yapılacak,
  • İki araç arasındaki mesafe 5 m. yi geçmeyecek. Bu açıklık 2,5 m. yi geçtiği takdirde, bağlantının orta kısmına gündüz kırmızı yansıtıcı veya bez, gece kırmızı ışık veya yansıtıcı konacaktır.
  • Çekilen aracın freni bozuk ise, çeken araç ile arasındaki açıklık 1 m. den fazla olmayacak, bağlantı, iki aracın birbirlerine yaklaşmalarını önleyecek şekilde (çeki demiri) yapılmış olacak.
  • Çeken araç, freni bozuk aracı çekerken 15 km/s. hızdan, diğer hallerde 20 km/s. hızdan fazla hızla sürülmeyecektir.
  • Kendi kendine hareket gücü omayan römork ve benzeri arızalı araçlar ile başka bir araçla çekilemiyecek durumda olan arızalı araçlar, yanlız kurtarıcı araçlarla çekilecektir.

TEDBİRSİZ VE SAYGISIZ ARAÇ SÜRME

Araç sürücülerinin:

  • Su, çamur ve benzerlerini sıçratarak, atarak, dökerek,
  • Korkutarak veya şaşrıtarak,
  • Sigara külü izmaritlerini veya başka şeyleri yola atıp dökerek,
  • Özel amaçlarla keyfi veya kasıtlı davranışlarda bulunmak suretiyle yaya ve taşıt trafiğinin seyir emniyetini ihlal ederek veya tehlikeye düşürerek,
  • Seyir halinde sürücülerin cep ve araç telefonu ile benzeri haberleşme cihazlarını kullanması, Tedbirsiz ve saygısız davranışlarda bulunarak araç sürmeleri yasaktır

Taşıtlara monte edilecek özel setlerle cep veya araç telefonları ele alınmadan kullanım imkanı sağlandığında, sürücü zorunlu hallerde telefon görüşmesi yapabilecektir .

SES, MÜZİK, GÖRÜNTÜ VE HABERLEŞME CİHAZLARI

Uyarı İşareti Olarak Kullanılan Ses Cihazlarının:

  • Yakın ilerisi görülmeyen kavşak, dönemeç ve tepe üstü gibi yerlere yaklaşırken gelişini heber verme, yol trafik durumunun gereğine göre, karayolunu kullananları uyarma ve geçme halleri dışında kullanılması,
  • Kamunun rahat ve huzurunu bozacak şekilde gereksiz veya gereğinden fazla uzun ve ayarsız olarak seslendirilmesi,
  • Geçiş üstünlüğüne sahip araçlarda bulundurulması gerekenlerin diğer araçlara takılarak kullanılması, yasaktır

Görüntü cihazlarının, kamu hizmeti yolcu taşımacılığı yapan yapan araçlara takılması ve kullanılması yasaktır.

Pikap, Teyp ve Benzeri Cihazlar:

  • Dolmuş otomobilleriyle kamu hizmeti taşıması yapan minibüslerde bulunmayacaktır.
  • Otobüslerde, sürücünün kullanamayacağı bir uzaklıkta bulunabilecektir.

Hopörlörler

  • Trafik tescil kuruluşlarından izin alındıktan sonra takılabilecektir.

OKUL TAŞITLARI

  • Okul taşıtı sürücüleri öğrenci indirme- bindirme yaptıkları sırada aracın arkasındaki “DUR” işaretinin ışığını yakmak; diğer araç sürücülerinin de bu ışık yandığı sürece durması,
  • Okul taşıtlarında araç içi düzenini sağlama, araç iniş ve binişlerde öğrencilere öğrencilere yardımcı olmak üzere rehber öğretmen veya kişi bulundurulması, zorunludur.

Okul taşıtlarında öğrencilerin kolayca yetişebileceği camlar ve pencereler sabit olacaktır.

Araçların Işıkları,Işıkların Kullanılmasında Yasaklar

duraklara giriş ve çıkışlarını kolaylaştırmak için manevra geciktirilir.

Bir trafik işareti ile izin verilmiş olması, duraklama ve arızalanma halleri dışında, yerleşim birimleri içindeki karayollarında; kamyon, çekici, otobüs veya bunların römorkları, lastik tekerlekli traktörler ile her türlü iş makinelerinin bulundurulmaları ve parkedilmeleri yasaktır. Köy kasaba gibi küçük yerleşim birimleri bu hükmün dışındadır.

ARAÇLARIN IŞIKLARI

Araçlar geceleri veya sis, kar şiddetli yağmur ve yeterli derecede aydınlatılmamış tünel gibi görüşün yetersiz olduğu yer, zaman ve hallerde ışıklarını yakmak zorundadır.

Uzağı Gösteren Işıklar

  • Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında geceleri seyrederken,
  • Yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken,
  • Benzeri yer ve hallerde,

Sürücüler, geceleri, yakın ilerisi görülmeyen kavşak,dönemeç ve tepe üstlerine yaklaşırken, yakın ve uzağı gösteren ışıkları ardı ardına ve sıra ile yakarak gelişlerini haber vermek zorundadır.

Yakını Gösteren Işıklar

  • Karşılaşmalarda,
  • Aydınlatmanın yeterli olduğu yerlerde,
  • Öndeki aracı takip ederken,
  • Gece bir aracı geçerken yan yana gelinceye kadar,
  • Gündüz görüşü azaltan sisli,yağışlı ve benzeri havalarda kullanılır.

Kuyruk ışıklarının uzağı veya yakını gösteren ışıklar veya sis ışıkları ile birlikte kullanılması zorunludur.

Kısa farlar 25 m., uzun farlar 100 m. aydınlatacak şekilde ayarlı olacaktır.

Işıkların Kullanılmasında Yasaklar

  • Sis ışıklarının; sisli,karlı ve sağanak yağmurlu havalar dışında ve diğer farlarla birlikte yakılması,
  • Dönüş ışıklarının “geç” anlamında kullanılması,
  • Karşılaşmalarda ışıkların söndürülmesi,
  • Öndeki aracı geçişlerde uyarı için çok kısa süre dışında uzağı gösteren ışıkların yakılması,
  • Yönetmelikte belirlenen esaslara aykırı nitelikte ışık takılması ve kullanılması
  • Sadece park lambaları veya sis ışıkları ile seyredilmesi,

Reflektör

Araçların arkasında en az 20 cm büyüklüğünde, römork veya yarı römorklarda bir kenarı 15 cm eşkenar üçgen şeklinde ve içi dolu olacaktır

ARIZALI ARAÇLAR

İşaretlanmesi

Bozulan aaraçların durumuna göre:

  • Araçların park ışıkları yakılmadığı, yakılamadığı ve yakılması halinde bile, diğer araç sürücüleri tarafından 150 m. mesafeden açıkça görülmediği takdirde, bozulan aracın ön ve arkasına uygun yerlere, diğer araç sürücülerinin 150 m. mesafeden açıkça görebilecekleri şekilde birer kırmızı reflektör veya kırmızı ışıklı cihaz konulması,
  • Dönemeç veya tepe üstü gibi yerlerde, kırmızı renkteki yansıtıcının veya kırmızı ışıklı cihazın, araçtan en az 30 m. uzaklığa, diğer araç sürücülerinin en az 150 m. mesafeden görebilecekleri yer ve şekilde yerleştirilmesi,
  • Otobüs, kamyon ve çekicilerin arızalanması halinde, normal hava şartlarında en az 150 m. den net olarak görülebilecek şekilde 150 x 25 cm. ebadında engel işaretinin konulması mecburidir.

Bozulan araç tehlikeli madde taşıyor ise, her durumda kırmızı ışıklı cihaz kullanılacak ve devamlı şekilde başında beklemek suretiyle gözetim altında tutulacaktır.

Gerekli tedbirler alınıncaya kadar araçta acil uyarı (dörtlü ikaz) lambaları varsa bunlar yakılır.

Yolcu İndirme Bindirme Kuralları

  • Duraklayan veya park eden araçların yol tarafındaki yanında,
  • İşaret levhalarına yaklaşım yönünde, yerleşim yerleri içinde 15 m., yerleşim yerleri dışında 10 m. mesafede,
  • Yerleşim yerleri dışındaki karayollarında taşıt yolu üzerinde (zorunlu haller hariç),

duraklamak yasaktır.

İndirme – Bindirme Kuralları:

Araç sürücülerinin;

  • Yolcularını aracın sol tarafından indirip-bindirmesi,
  • Araç durmadan kapı açması,
  • Kapıların kapanmasını beklemeden hareket etmesi, yasaktır.

Parketme

Parketme, araçların durma ve duraklama halleri dışında, genelde uzun süreli olarak bekletilmek üzere bırakılmasıdır. Aracın çalışır durumda olması veya içinde insan bulunması parketme amacını değiştirmez.

Parketmede Alınacak Tedbirler

  • El freni ile tespit edilir,
  • Motor durdurulur, eğimli yollarda inişte geri, yokuşta birinci vitese takılır ve ön tekerlekler sağa çevrilir.
  • Eğimli yoldaki araç; kamyon, çekiçi veya otobüs ise, her iki arka tekerleğinin, ayrıca römorklarının ve birden fazla ise, her bir römorkun arka tekerleklerinin inişte ön, çıkışta arka taraflarına niteliklerine uygun takoz konulur.
  • Aracın terkedilmesi halinde; camlar kapatılarak, kapılar kilitlenir.

Parketmenin Yasak Olduğu Yerler ve Haller

  • Duraklamanın yasak olduğu yerlerde,
  • Parkatmenin trafik işaretleri ile yasaklandığı yerlerde,
  • Geçiş yolları önünde ve üzerinde,
  • Belirlenmiş yangın musluklarınıa her iki yönden 5 m. mesafesi içinde,
  • Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının duraklarını belirten levhalara her iki yönden 15 m. mesafe içinde,
  • Üç veya daha fazla ayrı taşıt yolu olan karayollarında, ortadaki taşıt yolunda ve üç veya daha fazlaşeritli yollarda, aksine bir işaret bulunmadıkça gidişe ayrılmış en sağ şerit dışındaki şeritlerde ,
  • Parketmiş araçların çıkışına engel olacak şekilde,
  • Geçiş üstünlüğü olan araçların giriş ve çıkışlarının yapıldığı yerleri belirten işaret levhalarına 15 m. mesafe içinde,
  • Kamunun yararlandığı park, bahçe, garaj, sinema, fabrika, atelye, işhanı, okul , hastane vb. tesis ve işyerlerinin giriş ve çıkış kapılarına her iki yönde 5 m. mesafe içinde
  • Park için ayrılmamış veya trafik işaretleriyle nelirlenmemiş alt ve üst geçitler ile köprüler üzerinde veya bunlara 10 m. mesafe içinde
  • Belirli kişi, kurum ve kuruluşlara trafik komisyonları kararları ile ayrılmış olan ve bir işaretle belirlenmiş bulunan park yerlerinde ( izin verilen araçlar hariç),
  • Zorunlu haller dışında yerleşim yerleri dışındaki karayollarında, taşıtyolu üzerinde,
  • işaret levhalarında gösterilen parketme süresi veya zamanı dışında.
  • Yaya yollarında,
  • Parketme için ayrılmış olan yerlerde belirlenmiş şekle aykırı olarak veya süre dışında,
  • Belirli süreler için ücret ödenerek parketme izni verilen ve bu amaçla özel cihaz bulunduran yerlerde ücret ödemeden parketme halinde veya süresi dışında,
  • Yayaların geçişine engel olmayacak şekilde ayrılmış, işaretle belirlenmiş ve il ilçe trafik komisyonunca karara bağlanmış olmak şartıyla, geniş ve uygun durumdaki yaya yollarında bulunan park yerleri dışındaki yaya yollarında,

Yasaklanmış yerlerde ve hallerde parkedilen araçlar yetkililerce kaldırılr. Araçların yetkililerce kaldırılıp götürülmesi dolayısıyla yapılmış olan bütün masrafları, aracın sürücüsü veya sahibi ödemek zorundadır.Sürücüler duraklanan veya park edilen yerden çıkarken yoldan geçen araçlara geçiş kolaylığı sağladıktan sonra manevraya başlamak zorundadır. Duraklanan veya park edilen yerden çıkarken kamu hizmetleri yapan yolcu taşıtlarının